Diyabet, günümüzde milyonlarca insanı ilgilendiren önemli bir hastalıktır. Latincede "şekerli idrar" anlamına gelen diyabet, halk arasında şeker hastalığı olarak da bilinir. Bu yazımızda sizin için diyabet hastalığı hakkında merak edilenleri derledik.
Diyabet nedir?
Diyabet kandaki glikoz moleküllerinin hücre içerisine girememesi ve bu sebeple enerjiye dönüştürülememesi sebebiyle ortaya çıkan bir hastalıktır. Dahiliye bölümünün endokrinoloji yan dalının ilgilendiği bu hastalık, tedavi edilmediği zaman ölümcül sonuçlara yol açabilir. Hormonal bir bozukluktur. En ileri aşamasında dışarıdan iğneyle insülin alımı gerektirir. (Tip 1 diyabet vakalarında başlangıç seviyesinden itibaren iğne tedavisi gerekmektedir.)
Diyabetin sebepleri nelerdir?
Diyabet hastalığının sebepleri arasında şunlar gösterilebilir:
Genetik faktörler
Stresli yaşam
Hatalı beslenme
Hareketsiz yaşam tarzı
Diyabetin çeşitleri var mıdır?
Evet diyabetin çeşitleri vardır.
Tip 1
Tip 2
Gestasyonel diyabet
Diğer türler
Tip1 Diyabet hastalığı nedir, belirtileri nelerdir?
Tip 1 diyabet insüline bağımlı diyabettir. Genellikle çocukluk ve gençlik yıllarında ortaya çıkar. Bu tipte pankreas hiç insülin üretemez. Doğal olarak şeker moleküllerinin hücre içerisine giriş anahtarı olmadığı için şeker (glikoz) kanda birikir. Bu birikme çok kısa süre içerisinde bazı belirtiler göstermeye başlar.
Sık acıkma, çok yemek yeme ama sürekli ve hızlı bir şekilde kilo verme: Vücut glikoz alamadığı için önce yağları ardından proteinleri parçalamaya başlar. Çünkü glikoz vücudumuzdaki hücrelerin tek besin kaynağıdır denilebilir. Hücre içine glikoz girmediğinde beyne, yemek yenilmiyor, aç kalınıyor sinyalleri gönderilir. Doğal olarak beyin ve hormonal sistemimiz vücuttaki depo yağların ve proteinlerin yakılması emrini verir. Bu sebeptendir ki tip1 diyabet hastaları, tedavi olmadıkları sürece çok acıkır, çok yemek yer ama sürekli kilo verirler. Hatta bu kilo verme vücutta kas erimelerine, bayılmalara, beyinde işlev bozukluklarına kadar ilerleyebilir.
Çok sık ve fazlaca idrar gelmesi: Hücre içine giremediği için kanda biriken şeker, böbreklerden süzülerek atılır. Vücut kandaki fazla şekeri idrar yollarıyla böbrekten süzerek atmaya çalışır. O yüzden tip 1 şeker hastaları hastalık tedavi öncesinde, yahut şeker seviyeleri yüksek olduğunda sık sık idrara çıkarlar. Bu duruma gece altına kaçırmalar eşlik edebilir.
Görme bozuklukları: Kanda biriken şeker, kılcal damarlara zamanla zarar vermeye başlar. Bu durum gözde damar fazlalaşmasına yol açabilir. Çünkü tıkalı kılcallar yüzünden beslenemeyen göz dokuları, yeni damar üretip beslenmesini sağlayacaktır. Bu sebepten zamanla görme bozuklukları görme kaybı yaşanabilir. Tip1 diyabetin ilk aşamalarında yaşanan görme bozuklukları, genellikle şeker yüksekken yahut düşükken bulanık görme şeklinde ortaya çıkabilir.
Fazlaca su içme isteği: Tip1 diyabet rahatsızlığı bulunan kişiler çok fazla su içmek isteyebilirler. Bu durum kanda biriken şekeri böbrekler vasıtasıyla vücuttan uzaklaştırmak için oluşan bir tepkidir.
Kaslarda güçsüzlük ve kasılmalar: Fazla şeker kas yapısına da hasar verdiğinden güçsüzlük ve kasılmalar olur. Hatta bazı vakalarda boğazda sert yumrular oluşabilir. Tedavi başlangıcıyla birlikte bu belirtiler zamanla ortadan kaybolacaktır. Ancak tedavi edilmezlerse çok kötü sonuçları olabilir.
Cilt kuruluğu: Cilt kuruluğu da tip1 diyabet belirtileri arasındadır. Hatta koltukaltı-kasık dokularında kararmalar görülebilir.
Kalp çarpıntısı: Basit aktivitelerde dahi kalbiniz yerinden çıkacak gibi hissedebilirsiniz. Bu da diyabetin kalp-damar yapısına verdiği zarardan kaynaklanmaktadır.
Yukarıda saydığımız rahatsızlıklardan iki veya daha fazlası sizde varsa, diyabet rahatsızlığından şüphelenebilirsiniz. Unutmayın, diyabet çok sinsi bir hastalıktır. Başta kalp-damar rahatsızlıkları olmak üzere kanser, görme bozuklukları, böbrek hastalıkları gibi birçok hastalın altında yatan ana etkendir. Bu yüzden her sene en az 1 kere, hastanelerin dahiliye bölümünden randevunuzu alıp diyabet kontrolü yaptırmayı unutmayın! Sağlıklı günler dileriz.